Euskal Hiria
Michelin izarra duten euskal sukaldariak: Berasategi, Arzak eta beste hainbat
1 minMichelin izar bat, bi edo hiru dauzkaten eta plater bikainak eskaintzen dituzten 20 jatetxe baino gehiago daude Euskadin.
Portugaleteko ikuspegi zoragarrietara iritsi eta Araban eta Bizkaian zehar Bilborako bidean egiten dituen 70 kilometro eta gehiago egin aurretik, Euskadiko ibai ezagunenak gure herrialdeko ikuspegi ederrenetariko bat eskaintzen digu: Nerbioi ibaiaren jauziaren begiratokitik ikusten dena.
Ikuskizun natural hau ikusi beharrekoa da, eta are gehiago Gorobel mendilerroan bazabiltza, Urduñan baldin bazaude edo Gaztela eta Leonetik iritsi bazara Euskadira. Izan ere, penintsulako paisaia ederrenetako bat dela esaten da.
Prismatikoak hartu, Nerbioi ibaiaren ur-jauziaren begiratokira igo eta Delikako arroilaren edertasun guztiaz gozatzeko gonbita egiten dizu Guuk-ek.
Ez du zailtasun handirik. Nerbioi ibaiaren ur-jauziaren begiratokia Arabako hego-mendebaldean dago, Berberanatik (Burgos) gertu eta Delikatik kilometro gutxira, hegoalderantz. Han, begiratokitik gertu, Iturrigutxi, Ajiturri eta Urieta errekak (Gibixo eta Gillarte mendilerroetan jaiotzen dira) elkartzen dira.
Hiru erreka txiki horiek Delika ibaia eratzen dute lehenengo, ibai horrek izen bereko arroilarekin egiten du topo iparralderako bidean eta... Hara! Urak 222 metroko jauzia egiten du. Irudi ahaztezina.
Handik aurrera, urak iparralderantz jarraitzen du Delika herrirantz; herria igaro ondoren, Nerbioi izena hartzen du. Urduñan dagoeneko izen hori du, eta izen horrekin jarraitzen du Bilboko bokaleraino.
Hiriak kontuan hartuta, Gasteiztik beharko duzu denbora gutxien Nerbioi ibaiaren ur-jauzira iristeko. Ordubete inguruko bidaia da autoz. Bilbotik, aldiz, ordubete eta 20 minutu behar dira.
Bidean ez galtzeko, GPSan "Santiago Mendiko Monumentu Naturala” jartzea gomendatzen dizugu, begiratokia haitz-formazio horretan baitago. Gidatzea gogoko baduzu, gustatuko zaizu Urduñatik aurrera doan A-2521 errepidea.
Txirrindulari ugari eta bihurguneak gustuko dituzten gidariak ibiltzen dira errepide horretan. Zu ere gidari-talde horretakoa bazara, ez huts egin, mendialdeko ikuspegia ikusgarria baita.
Hala ere, ur-jauzira doan ibilbidea egiteko aparkaleku ezagunenak Burgosko aldean daude, BU-556 errepidetik joanda.
Santiago mendiko aparkalekura iritsiko zara. BU-556 errepidearen ondoan dago, Nerbioi ibaiaren ur-jauziaren begiratokitik 5 kilometro ingurura. Eta zerbait esan behar dizugu: ezin da aparkatu begiratokiaren ondoan!
Ibili egin beharko duzu; beraz, hobe duzu mendirako oinetako egokiak eramatea. Oinez egin beharreko distantzia autoa uzten duzun aparkalekuaren araberakoa izango da. Bai, aparkaleku gehiago daude begiratokitik gertuago (baina, gure ustez, haietaraino joateak xarma kentzen dio ibilbideari).
Jo dezagun lehenengo aparkalekuan utzi duzula autoa. Pagadiak eta garai batean inguruko otsoak harrapatzeko erabiltzen zituzten otso-zuloak ikusiko ditugu bide guztian zehar. Zelaigune garbiak dira, argazkietarako paregabeak.
Aspaldi batean, Burgosko abeltzainek otsoak inguratzen zituzten, zuloetan edo arroilan bertan eror zitezen. Otso-zulo berria ikusiko duzu lehenengo. Bideari ongi jarraitzen ari zatzaizkiola esan nahiko du.
Aurrerago, bigarren aparkalekua atzean utzi ondoren, Santiago mendiko parketxea ikusiko duzu. Museo moduko bat da, Merindadeetako historiaren eta garai bateko ohituren berri jasotzen duena. Atseden hartzeko eta ura hartzeko aprobetxa dezakezu.
Jarraitu begiratokira daraman bidexkari, eta Langrerizko Santiago monasterioaren aiurriak eta Santiago mendiko otso-zuloa aurkituko dituzu XVII. eta XVIII. mendeetan antolatzen zituzten uxaldien birsorkuntza bat egin dute inguru honetan.
Ia iritsi gara! Puntu honetan, erabaki bat hartu beharko duzu: Nerbioi ibaiaren ur-jauziaren begiratokira joan nahi duzun ala ur-jauziaren beste aldera (askoz bisitari gutxiago izaten ditu) joatea nahiago duzun. Hartu eskuineko bidea, ibili minutu batzuk, eta argazkiak ateratzeko leku onenean izango zara.
Gozatu Delikako arroilaz, urak sortzen duen ikuskizunaz eta inguruan hegan dabiltzan sai arreez. Jendea egongo da seguruenik. Beraz, altxatu goiz eta atera argazki onenak.
Orain egin atzera berriz, eta, bidegurutzean, hartu ezkerreko bidea. Delikako arroilaren gainetik doan bidexka batetik joango zara; hesi batek babesten du bidea amildegitik. Amaierara iristean, begiratokia ikusiko duzu, baina hondoko ikuspegirik gabe.
Betiko galdera da. Hamaikatxori gertatu zaie begiratokira joan eta ur-jauzirik ez egotea. Izan ere, Nerbioi ibaiaren ur-jauzia ekaitz-garaietan eta urtzaroan bakarrik sortzen da, euria egin ostean.
Udan joaten baldin bazara, lehor aurkituko duzu seguruenik, eta neguan ondo aztertu beharko duzu eguraldia etxetik atera aurretik. Ibaiaren hasiera urik gabe dagoela baldin bazoaz, beharbada ur-jauzia paretatik aterako da zuzenean.
Kontuan izan behar dugu duela milioika urte kostaldea osatzen zuen inguru karstikoa dela hau, eta arroilaren barrualde guztian zehar igarotzen direla lurpeko urak. Oraindik ere ez duzu erabaki joango zaren? Lagungarriak izango zaizkizu Euskadiko eguraldia kontsultatzeko aplikazioak.
Guukek mugikor-tarifarik onena eskaintzen dizu, ez zaitezen bidean galdu. Ezagutu Euskadiko bazter guztiak, informaziora konektatuta zaudela.