icono menu icono cerrar menu Menua Itxi

Andre Maria Zuriaren jaiak 2023: Zeledon Gasteizen da!

28 Julio 2022 14:13

Datorren ostiralean, abuztuak 4, Zeledonen jaitsiera tradizionalaren lekuko izango dira gasteiztarrak eta arabar guztiak, eta, hala, Andre Maria Zuriaren 2023ko jaiak hasiko dira.☂️

“Zeledon etxe berria egin duk, Zeledon balkoian leiho on” kantatuz, denontzako moduko jarduerez beteriko aste bat hasiko da; haien artean, musika-ikuskizunak, kirol-ekitaldiak eta familientzako eta haurrentzako jarduerak.

Festa-giroa eta poza izango dira nagusi hirian, Hiri zuriaren isiltasuna liburu arrakastatsuan deskribatu bezala. San Prudentzio pasatu ondoren, etorri nahi duzu Guuk-ekin festa hauek ezagutzera? Ongi etorri, Zeledon!

Noiz dira Gasteizko Andre Maria Zuriaren 2023ko jaiak?

2022an, gasteiztarrek zalantza asko zituzten jaietako datei buruz, pandemiaren ondorioz bi urtean ez zen festarik egin eta. 2023 honetan, ordea, betiko datekin eta ekitaldiekin datoz jaiak.

  • Andre Maria Zuriaren 2023ko jaiak: 2023ko abuztuaren 4an hasiko dira, ostiralarekin, eta 2023ko abuztuaren 10eko goizaldean amaituko dira, ostegunarekin.

Urtero bezala, udalak nobedade pila bat prestatu ditu; haien artean, lehen mailako artisten kontzertuak eta ekitaldi herrikoi ugari, gero eta antolaketa hobearekin. Hona hemen aurtengo kartela!

Cartel Fiestas Virgen Blanca 2023

Uztailak 25 - Blusen eta Nesken Eguna, jaiak girotzen hasteko

Gasteizko jaien aperitifa gisa, uztailaren 25ean —Santiago apostoluaren egunean— “Blusen eta Nesken Eguna” ospatzen da. Gasteizko kuadrillak, jantzi tradizionalekin jantzita eta zapi koadroduna lepoan dutela, hiriko protagonista bihurtzen dira.

Blusen eta Nesken Eguna esaten zaio, horiek direlako gasteiztarrek janzten dituzten jantzi tradizionalen izenak; gizonezkoenak blusak dira, eta emakumezkoenak, berriz, neskak. 1878tik ospatzen da. Orduan sortu ziren lehen kuadrillak. Emakumeak 1967an hasi ziren parte hartzen, mantelina eta apain-orrazia alde batera utzi zituztenean.

  • Zer eramaten dute soinean blusek? Txapela beltza, zapi gorria edo urdina (bat jaiegunetarako eta bestea lanerako), blusa bera, alkandora zuria, galtza urdin edo marradunak, gerriko gorri, berde edo beltza, galtzerdiak galtza gainetik jarrita eta gomazko edo larruzko abarkak.
  • Eta neskek? Zapi zuria edo tanto belzduna (bat bururako eta beste bat leporako), jantzi grisa edo tanto zuriduna (urdina ere izan daiteke), zinta gorridun gona zuria, pololoak, mantal beltza, galtzerdiak eta gomazko edo larruzko abarkak.

Garai batean, asto-lasterketak eta zezenak ziren egun horretako protagonistak, eta, hain zuzen ere, blusaren funtzio nagusia plazan alkandora ez zikintzea zen. Gaur egun, beste tradizio batzuk ditu ardatz: sardinak, kuadrillen arteko lehiaketak eta kalejirak.

Festak, kuadrillan hobeto

65 urte bete dira 1957an Gasteizek, festak hasteko, Pepito panpinaren lehenengo jaitsiera antolatu zuenetik. Gero, hasierako Pepito hura gure gaurko Zeledon bihurtu zen, Andre Maria Zuriaren festetako ikur nagusia.

Gasteizko kuadrilla tradizionalenetako baten maskota zen Pepito: Los Tímidos (Lotsatiak) kuadrilla. Hasierako blusa-kuadrilla haiek sortu zuten aterkidun panpinaren jaitsieraren ekitaldia. Eta zergatik kontatzen dizugu hori? Bada, Andre Maria Zuriaren jaietako elementu garrantzitsuetako bat delako.

  • Bitxikeria💡: El Himeneo izan zen Gasteizko lehen kuadrilla. 1878an sortu zen.

2023an, 29 kuadrillak hartuko dute parte. Hauek izango dira: 50eko hamarkadan sortutakoak (Los Martinikos, Los Desiguales, Los Txismes, Los Bainas eta Los Biznietos), 90eko hamarkadakoak (Bastiak, Zintarri, Hegotarrak eta Nekazariak) eta mende honetakoak (Magolariak, Siberiarrak eta Los Alegríos).

Duela lau urte hartu zuen parte lehen aldiz Gautarrak kuadrillak, eta 2022an Akelarre kuadrillaren txanda izan zen. Aurten, Kaletarrak kuadrillak egingo du debuta. Guztira, hogeita hamar bat kuadrillak alaituko dituzte kaleak eta emango diete kolorea Andre Maria Zuriaren jaiei.

Ardo-upelen lasterketa eta baratxuri-azoka

Arabako kuadrillek Santiago Egunean egiten duten jarduera nagusietako bat “ardo-upelen lasterketa” da. Kuadrilla bakoitzeko ordezkariek berrogeita hamazazpi kiloko ardo-upel bat gidatzen dute ibilbide batean barrena, ahalik eta lasterren.

Saria: 225 litro ardo; sari ezin egokiagoa ondoren etorriko diren festak alaitzeko.

Eguneko beste hitzordu nagusia San Frantzisko kaleko aldapako baratxuri-azoka da; Erdi Aroan sortu zen, XV. mendearen inguruan. Baratxuri-txirikorda bat erosi eta lepoan jarri behar da, etxera iritsi arte.

Egun koloretsu horri amaiera emateko, joan-etorriko kalejira egiten da Iradier Arenara —egunero egiten da Aste Nagusian—. A, eta ez hutsik egin San Migelen meza, nekazaritza eta abeltzaintzako azokak, haurrentzako zesta-puntako tailerra eta bigantxak. Ezta emakumezkoen hirugarren pilota-masterra ere.

2023ko Andre Maria Zuriaren jaiak, Gasteizko Aste Nagusia

Ez dizugu gezurrik esango: Andre Maria Zuriaren jaietan, ez duzu jakingo nondik hasi. Ia ezinezkoa da ekitaldi denak ikustea eta probatzea, hainbeste gauza prestatu ditu udalak 2023rako jaietarako! Horregatik, onena da gehien interesatzen zaizuna apuntatzea eta planifikatzea.

Hala ere, gauza batzuk nahitaezkoak dira, eta haietako asko lehen egunean egiten dira.

Txupinazoa eta Zeledonen jaitsiera

Jaietako ekitaldirik ezagunena da. Abuztuaren 4an (ostirala), 18:00etan, Gasteizko panpina ezagunena kable batetik jaitsiko da San Migel dorretik Andre Maria Zuriaren balkoi batera, eta, gero, hezur-haragizko bihurtuko da.

Gorka Ortiz de Urbinak oinez zeharkatuko du plaza, eta San Migel dorreko balkoira aterako da, Andre Maria Zuriaren jaiei hasiera ofiziala emateko. Pare bat ordu lehenago joatea gomendatzen dizugu, plaza leporaino egoten da eta.

Ordu erdi geroago, buruhandien, erraldoien, zaldien eta txoten konpartsa hasiko da, eta erdiguneko kale hauek zeharkatuko ditu: San Prudentzio, Arka plaza, Posta kalea, Dato kalea eta Agirre lehendakariaren kalea. Bezpera Solemneak ere emango dira, Andre Maria Zuriaren omenez, koruaren emanaldiarekin eta lore-eskaintza eta guzti.

Farolen prozesioa

Ostiralean bertan, 22:00etan, Farolen erromeria ezaguna hasiko da. Erdiguneko kaleak argiz eta kristalez beteko dira, Ama Zuriaren Kofradia protagonista duen ikuskizun batean. 270 farol baino gehiago izango dira.

Guk ez genuke hutsik egingo; aukera ezin hobea da mugikorrarekin argazkirik onenak ateratzeko! 1896tik dator ohitura hori.

Egunsentiko Arrosarioa

Abuztuaren 5ean, duela 400 urtetik, gasteiztarrek prozesioa egiten dute Erdi Aroko hirigunean, Egunsentiko Arrosarioan. Goizeko 7etan hasten da, eta, ordubete geroago amaitzen da, Andre Maria Zuriaren plazan, Egunsetiko Mezarekin.

Amabirjinari lore-eskaintza egin eta gero, txokolatea ematen diete parte-hartzaileei —20.000 lagunek baino gehiagok hartzen dute parte—.

Gasteizko 2023ko jaietako kontzertuak

Jaietara bisitari gehien erakartzen dituen ekitaldietako bat da, eta ez da harritzekoa! Abuztuaren 3tik aurrera, hainbat artista ikusi ahal izango dituzu unibertsitateko campusean. Gasteizko Txosnek egitarau ederra osatu dute 2023rako.

A, eta ostiralean bertan, hilaren 4an, Aiztogile kaletik pasatzen bazara, txosnen inaugurazio-kalejira izango duzu. Hori esanda, hemen duzu aurtengo udako kartel ofiziala. Ez dugu aipatu, baina apar-festa ere izango da.

Abuztuak 3 (22:00etatik aurrera):

  • Bulego
  • Malandro
  • Xerula

Abuztuak 4 (21:00etatik aurrera):

  • Eire
  • Juancho Skalariak y La Rude Band
  • Skabidean
  • DJ Pezón
  • Gora Etorri

Abuztuak 5 (21:00etatik aurrera):

  • Ezta Ilen
  • Akerbeltz Erromeria
  • Bitsa Jaia
  • Beñat & Isdeo Jimmy Dazz Session

Abuztuak 6 (21:00etatik aurrera):

  • Kolpeka
  • Tropa do Carallo
  • La Excavadora
  • Pineapple Sweets
  • Balza
  • YNGRYD

Abuztuak 7 (21:00etatik aurrera):

  • Dumb Boys
  • Annekdotas & Apolo G'S
  • Ødei
  • Komadu
  • Gorriontxu eta Laztana

Abuztuak 8 (21:00etatik aurrera):

  • Txopet
  • Merina Gris
  • Belako
  • Miravalles
  • Rosa Mari

Abuztuak 9 (21:00etatik aurrera):

  • TOC
  • Hofe x 4:40
  • Albany
  • Lamia Mari
Txosnas 2023

2023ko Andre Maria Zuriaren jaietan Foruen Plazan egingo diren kontzertuak

Indie musika edo hain komertziala ez dena gustuko ez dutenentzat hiriaren erdiguneko eremu bat gordetzen du beti udalak. Han, Foruen plazan, artista ezagun asko arituko dira. Gauerdian hasten dira beti kontzertuak.

  • Abuztuak 4: En Tol Sarmiento
  • Abuztuak 5: Camela
  • Abuztuak 6: Víctor Manuel
  • Abuztuak 7: Lágrimas de sangre
  • Abuztuak 8: Huntza

2023ko jaietako azken egunean ez da kontzerturik egongo Foruen Plazan, handik oso gertu, Andre Maria Zuriaren plazan, Zeledonen igoera egingo baita.

Conciertos Fiestas La Blanca

Aihotz Plazako kontzertuak

Aihotz Plaza ere erdigunean dago, besteak bezala, baina askoz ere bilduagoa da; han egiten dira Andre Maria Zuriaren jaietako beste kontzertu batzuk. Toki-kopurua txikiagoa da hemen; beraz, interesatzen bazaizkizu, garaiz joatea gomendatzen dizugu.

Artista guztiak 00:00etan hasten dira jotzen, eta goizaldeko ordu biak aldera amaitzen dute.

  • Abuztuak 5: Kai Nakai
  • Abuztuak 6: Dupla
  • Abuztuak 7: Willis Drummond
  • Abuztuak 8: Rotten XIII

Orkestrak, dantzaldiak eta bestelako musika-ikuskizunak

Ez dago geratzeko tarterik. Erdiguneko edozein kaletan ibiliz gero, ia seguru egingo duzu topo kontzertu edo musika-ekitaldiren batekin. Arratsaldean hasi ohi dira, eta ukitu gasteiztar bat izaten dute, inor epel uzten ez duena.

Espainia plazan, Floridan eta Falerinako lorategian ibiltzen dira. Fanfarreez eta txarangez ari gara!

Uztailak 28:

  • 20:00etatik 22:00etara Espainia plazan - Dantza plazan: Aiko taldea

Uztailak 29:

  • 22:00etatik 00:00etara Espainia Plazan - Pura Relajo

Abuztuak 4:

  • 19:00etatik 20:00etara Ramon Fernandez de Piérola Gotzainaren lorategietan - DJ Mitxel

Abuztuak 5:

  • 00:30etik 2:30era Espainia Plazan - Orquesta Alaska On Tour
  • 12:30etik 14:00etara Luis Aramburu udal-eskolan - Tanguedia Ensemble
  • 19:00etatik 20:00etara Ramon Fernandez de Piérola Gotzainaren lorategietan: - DJ Mitxel Iratze animatzailea
  • 19:00etatik 20:00etara Falerina lorategian - Umami
  • 20:00etatik 21:00etara Falerina lorategian -DJ Hydrex Music
  • 23:00etatik 00:00etara Probintzia Plazan - Mariachis Leyendas de México

Abuztuak 6:

  • 00:30etik 2:30era Espainia Plazan - Orquesta Benidorm Show
  • 12:30etik 14:00etara Luis Aramburu udal-eskolan - Tanguedia Ensemble
  • 19:00etatik 20:00etara Ramon Fernandez de Piérola Gotzainaren lorategietan: - DJ Mitxel Endika eta Mikel DJak
  • 19:00etatik 20:00etara Falerina lorategian - Cristian Brown
  • 20:00etatik 21:00etara Falerina lorategian -DJ Sonda
  • 23:00etatik 00:00etara Probintzia Plazan - Los Diablos

Abuztuak 7:

  • 00:30etik 2:30era Espainia Plazan - Orquesta En Esenzia
  • 19:00etatik 20:00etara Falerina lorategian - Los Misterios
  • 19:00etatik 20:00etara Ramon Fernandez de Piérola Gotzainaren lorategietan: DJ Sugetxiki
  • 19:00etatik 20:00etara Falerina lorategian - Zuretzako Mezua - Antigona, Selektavelino eta Beli Lebed DJak
  • 23:00etatik 00:00etara Probintzia Plazan - Joyful Gospel Choir

Abuztuak 8:

  • 00:30etik 2:30era Espainia Plazan - Orquesta Fórmula Show
  • 19:00etatik 20:00etara Ramon Fernandez de Piérola Gotzainaren lorategietan - Zoirtza eta Leire
  • 19:00etatik 20:00etara Falerina lorategian - Giante
  • 20:00etatik 21:00etara Falerina lorategian -DJ Mindre Folklore
  • 23:00etatik 00:00etara Probintzia Plazan - Demodé Quartet

Abuztuak 9:

  • 00:30etik 2:30era Espainia Plazan - Orquesta Magia Negra
  • 19:00etatik 20:00etara Falerina lorategian - Annekdotas
  • 20:00etatik 21:00etara Falerina lorategian -DJ Kea
  • 23:00etatik 00:00etara Probintzia Plazan - Ciao Raffaella (omenaldia)
  • 23:00etatik 00:00etara Espainia Plazan - Orquesta Krypton

2023ko Andre Maria Zuriaren jaietako merkatu eta azoka gastronomikoak

Musika-eskaintzaz gainera, azoka, merkatu eta dastaketa gastronomiko ugari daude aste osoan, hala nola Andre Maria Zuriaren jaietako azoka, uztailaren 24tik abuztuaren 9ra Santa Barbara plazan egiten dena. Bitxiak, apaingarriak, opariak, jostailuak eta beste hainbat gauza eskaintzen ditu azokak.

Azken 20 urteotan, Zoko arabiarraz ere goza daiteke Juan Aiala plazan. Denetarik izango da: sukaldaritza-postuak, eskulangintzakoak, eta lau tailer: arabiar-eskribaurena, saskigintza, hennazko tatuajeak eta zulo-bordatuak oinekin egiteko tailerra.

Eta Euskadiko jaietan ezin da jatekorik falta; beraz, Gastronomia eta Artisautza Azoketara ere joan zaitezke, eta makina bat mokadu goxo izango dituzu han, hala nola Idiazabal gazta (ardi latxaren esnez egina), txorizoa, euskal pastela eta beste hamaika jaki goxo.

Barrakak eta Zeledon Txiki etxeko txikientzat

Haurrek ere beren neurriko jarduerak izango dituzte, haiek ere jaien berri izan dezaten pixkanaka. Abuztuaren 7an, 12:00etan, Edurne eta Zeledon Txikiren jaitsiera egiten da Andre Maria Zuriaren plazan, etxeko txikiak protagonista direla.

Abenturaren txokoa, minidiskotekak, erraldoi, buruhandi, zaldi eta txoten konpartsaren kalejirak eta haurrak irensten dituen Gargantua ezaguna.

Andre Maria Zuriaren jaietako antzerkia, folklorea eta eskaintza kulturala

Kulturak beti du lekua gure jaietan. Hori dela eta, 2023ko Andre Maria Zuriaren jaietan jarduera eta ikuskizun kultural ugari daude programatuta. Prado parkean, “Umorearen txokoa” prestatu dute, eta ikuskizun komikoak izango dituzu han egunero.

Gainera, Principal Antzokian antzezlanen eta komedien programazio zabala dago ikusgai.

Euskal folkloreak ere badu lekurik jaietan, nola ez, eta, beraz, euskal musika eta dantza tradizionalak entzuteko eta ikusteko aukera izango dute gasteiztarrek: bertsolariak, txalaparta, txistua eta trikitixa.

Abuztuak 5:

  • 12:00etatik 18:00etara Peñafloridako Kondearen plazan - Gora Bihotzak
  • 19:30ean, Prado parkean, “Buenrollistas - El show sin etiquetas”, Víctor Parradorekin

Abuztuak 6:

  • 12:00etatik 18:00etara Peñafloridako Kondearen plazan - Grimmm Anaien parkea
  • 19:30ean Prado Parkean - “Calladitas estáis más guapas”

Abuztuak 7:

  • 12:30Etik 18:00etara Peñafloridako Kondearen plazan - Bazen Behin...
  • 19:30ean Prado parkean - "Situaciones incómodas"

Abuztuak 8:

  • 12:00etan, Peñafloridako Kondearen plazan - Alaia galtzagorria
  • 19:30ean Prado Parkean-“Kilimaterioa”

Abuztuak 9:

  • 12:00etan Peñafloridako Kondearen plazan - Jacuzzi
  • 19:30ean Prado parkean- “En bucle”
Cuerpo blusa,neska 2000x4000px

Zeledonen igoera eta 2023ko Andre Maria Zuriaren jaietako agurra

Ama Zuriaren jaiak azken egunera arte aprobetxatu behar dira. Horregatik, asteazkenean,, abuztuaren 9an, jai-giro aparta izango da Gasteizen. Eguerdia igarotakoan, erraldoi eta buruhandien konpartsaren agurra hasiko da.

Une gorena arratsaldean etorriko da; 16:30ean, blusa eta nesken kuadrillak Espainia Plazatik Errenazimentu plazaraino igoko dira. Aprobetxatu ondo eguna, azken txanpa da eta.

Goizeko ordu batean hasten da Zeledonen igoera Andre Maria Zuriaren plazan. Gasteiztarrek gehien maite duten panpina zerura itzultzen da, udal musika-bandaren doinuek eta ikuskizun pirotekniko handi batek lagunduta.

Une horretan bertan egiten zaio azken eskaintza Andre Maria Zuriari, eta Salbe herrikoia abesten da San Migel elizako balkoitik. Prado kalean blusa eta neska eroriak igotzen dituzte, eta, aldi berean, Andre Maria Zuriaren plazan, lutozko prozesio zirraragarria egiten dute.

Zeledoni egindako agur-omenaldiak eta kandelen prozesioak ematen diote amaiera Euskadiko jairik garrantzitsu eta dibertigarrienetako bati.

Ikusten duzunez, makina bat gauza dago egiteko 2023ko Andre Maria Zuriaren jaietan. Etorri nahi duzu gurekin? Sartu Guuk-en webgunean, eta eskuratu deietarako eta datuetarako tarifarik onena, zure mugikorrarekin ezertxo ere ez huts egiteko.

Erlazionatutako berriak
Guuk gara

Kirol App, Euskadiko eta Nafarroako kirol-klubentzako aplikazioak

4 min

Euskadiko eta Nafarroako gizarte-eragileekin konektatzeko sortu zen Guuk, sinergiak sortzeko eta lurraldearen eraldaketa digitala bultzatzeko. Konpromiso sendo horretatik sortu zen Kirol App proiektua, tokiko kirol-kluben digitalizazioa bultzatzeko eta haien zaletasunekin komunikatzeko bide berriak aztertzeko garatu den mugikorretarako aplikazioa.