Itxi
Irailaren 20tik 26ra bitartean galaz jantziko da Logroño, 2024ko sanmateoak ospatzeko; aste horretan, ardoa da errege. Ospakizun horiek, mahats-bilketaren jaiak izenez ere ezagunak, tradizioa eta dibertsioa nahasten dituzte, eta jarduera eta kontzertu ugari dituzte adin guztietarako.
Karrozen desfileak kolorez beteko ditu kaleak, eta erraldoi, buruhandi eta mahats-biltzaileek alaitasuna zabalduko dute musika eta dantzekin. Gauak animatzeko kontzertuak ez dira faltako, eta tradizioak agintzen duen bezala, mahats-zapaltze famatua egingo da. Mahats-biltzearen hasiera sinbolizatzen du, eta bertaratutako guztiek ilusioz itxaroten dute.
Ekitaldi guztien jakitun izateko eta ezer ez galtzeko, hona hemen Logroñoko 2024ko sanmateoetako egitarau osoa. Logroñoko sanmateoak ez lirateke gauza bera izango jaietako egun handia gabe; irailaren 21ean egiten den mahats-biltzearen jaia.
1956az geroztik egiten den ekitaldi hori huts egin ezinekoa da bertakoentzat eta bisitarientzat, eta, 1980an, Interes Turistikoko Espainiako Festa izendatu zuten Errioxako ardoaz eta kulturaz gozatzeko data garrantzitsuenetarikoa den hori.
Logroñoko 2024ko sanmateoak irailaren 20an hasiko dira, ostiral goizez, txupinazoarekin. Ospakizunaren hasiera ofiziala markatzen du horrek, eta irailaren 26an amaituko dira, "upelaren ehorzketarekin".
Jaiei hasiera emateko, inaugurazio-suziria jaurtitzen da, txupinazo ospetsua. Udaletxeko balkoitik botako dute, pregoi ofizialaren ondoren. Ekitaldi horretan, tokiko agintariak eta 2024ko mahats-biltzaileak izango dira, eta horiek emango diote hasiera dibertsioz eta tradizioz betetako asteari.
Karrozen desfilea izaten da unerik gogoangarrienetako bat: irailaren 22an, igandean, egingo da, 11:30ean. Logroñoko kaleak kolorez eta musikaz beteko dira, ardogintzan ohikoak diren motiboekin apaindutako artisau-karrozekin.
Peñek, eskualde-etxeek, musika-bandek, folklore-taldeek eta Errioxa osoko elkarteek egindako karroza horiek originaltasun- eta sormen-sarietan lehiatzen dira.
Erraldoiak eta buruhandiak ezin dira falta jaietan. Logroñoko pertsonaia historiko eta herrikoiak irudikatzen dituzte; adibidez, Espartero jeneral ospetsua. Haien presentziak handientzako eta txikientzako dibertsioa bermatzen du.
Sanmateoetako gauek ikuskizun piroteknikoekin distira egiten dute. Su-festen Nazioarteko Lehiaketaegingo dute gauero Ribera parkean. Lehiaketa hori irabazten duen pirotekniak ekainean ospatzen diren San Barnabe jaietako su artifizialak egiteko ohorea izango du.
Kirolak ere leku nabarmena du jaietako programazioan. Adarraga pilotalekuan jokatuko da pilota-denboraldiko txapelketa garrantzitsuenetako bat, sanmateoekin kointzidituz.
Astean zehar, kalejirak, zezen-ikuskizunak, azokak, zezenketak eta entzierroak izango dira, baita eskualde-etxeek antolatutako zenbait jarduera ere, jaiei ukitu berezia erantsiz.
Musika sanmateoetako funtsezko atala da, eta aurten ere horrela izango da. Udaletxeko plazan izango diren doako kontzertuetako batzuk iragarri dituzte dagoeneko:
Gainera, Espolón pasealekuan berbenak izango dira egunsentira arte dantzatu nahi dutenentzat. Irailaren 25ean, asteazkenean, La Pasarela orkestrak gaua girotuko du errepertorio zabalarekin.
Zalantzarik gabe, 2024ko sanmateoak tradizioz, kulturaz, musikaz eta dibertsioz betetako aste ahaztezina izango dira. Ez hutsik egin!
Lehen ere aipatu dugu, eta ziur atentzioa gehien emango dizun ekitaldietako bat izango dela, ez baita gutxiagorako.
Logroñoko San Mateo jaietako une gogoangarrienetako bat, zalantzarik gabe, mahats-zapaltze tradizionala da. Sinbolismoz beteriko ekitaldi hori Errioxako Valvanerako Andre Mariari egiten zaion "Lehen Muztioaren Eskaintza"ren parte da. Irailean, mahats-biltzea hurbiltzen denean, erritual horrek are garrantzi handiagoa hartzen du ardogintzan tradizio handia duen eskualde honetan.
Urdiales familia arduratu da zapaltzea aurrera eramateaz azken hamarkadetan. Eskualdeko jantziak soinean dutela —alkandora zuria, txalekoa eta gerrian gerriko gorria—, oinutsik zapaltzen dituzte familiako kideek tina batean sartutako mahats-mordoak.
Besoak gurutzatuta, ontziaren barruan biraka ibiltzen dira muztioa ahalik eta modu tradizionalenean erauzteko. Parte-hartzaileak eskualdeko ardogintzaren sustraiekin lotzen ditu ikuskizun horrek.
Ekitaldia bereziki hunkigarria izaten da Errioxako herrietako haurrek zeremonian parte hartzen dutenean upel bat denboraldiko lehen mahatsekin betez. Keinu horrek mahats-bilketaren hasiera eta belaunaldi berriek lurraren tradizioekin duten lotura sinbolizatzen du.
Jaien itxiera ere mahatsak markatzen du; izan ere, agurrean "upelaren ehorzketa" egiten da Udaletxe plazan, eta ekitaldi horrek amaiera ematen dio ospakizunez betetako asteari.
Ardoari dagokionez hain aberatsa den Errioxa eskualdean, gastronomiak berebiziko garrantzia du sanmateoetan. Jateko ona maite dutenentzat, aste gastronomikoa huts egin ezinekoa da.
Egun hauetan zehar, bazkari herrikoiak eta eskualdeko plater tipikoen dastaketak antolatzen dira, hala nola, patatak txorizoarekin edo xirmendutan erretako saiheskiak (benetako ahogozoa).
Gainera, peñek kudeatzen dituzten lokalak (“chamizo”ak) jai-giroaz gozatzeko eta zurrakapote ospetsua probatzeko topagune bihurtzen dira. Porroitik edaten den nahaste tradizional hori bikain ezkontzen da jai-giroarekin.
Logroñoko sanmateoak aukera paregabea dira, zalantzarik gabe, Errioxako tradizioaz, kulturaz eta gastronomiaz gozatzeko. Eta zein da jai hauek bizitzeko modurik onena? Gehien maite dituzunekin partekatzea. Eta horretarako gaude gu. Guuk-en tarifa ezin hobea dugu dena bizi dezazun, eta dena emanda, gainera. 💚
Inork ez ditu galdu nahi Tafallako jaiak, erraldoi eta buruhandiekin, eta zekorren entzierroekin. Bertan, peñek hiri osoan zehar zabaltzen dute festa.
Jaiak, kulturak eta tradizioak bat egiten dute urtero Zarauzko Aste Nagusian: kontzerturik onenak, ikuskizun piroteknikoa eta askoz gehiago.
Ez galdu 2024ko Lizarrako festetan izango diren kontzertu eta ekitaldietatik bakar bat ere, Vicco, Vulcano orkestra eta beste batzuen eskutik.
Lekeitioko sanantolinak Euskadin eta estatu osoan ezagunak dira antzaren jai originalagatik.
2024 honetan, Laudion, besteak beste, Formula V eta Zetak artistak ikusi ahal izango ditugu, eta txikientzako eta helduentzako jarduera ugari izango dira.
Urtean zehar, Getxon herri-jaiak ospatzen dira publiko guztientzat: nekazaritzako elikagaien azokak, Santa Ana eta gehiago.
